Challenge day 2015

Na weken erg hard aan ons product gewerkt te hebben, mochten we met Serious Risk op maandag 20 april de jury-prijs ontvangen. Vol trots maar erg verrast heb is samen met mijn teamgenoten de prijs in ontvangst mogen nemen. Na een magere start, de eerste presentatie, verliep de tweede presentatie goed. 

De Challenge day was een inspirerende dag waarbij er vele mooie presentaties de revue zijn gepasseerd. Vele overeenkomsten en vele verschillen waren er te ontdekken. 

Ik heb het wel als lastig ervaren om je moment te pakken tijdens de presentatie. Iedereen wilde van zich laten horen maar de vele toehoorders en de ruis van het andere team wat aan het presenteren was, maakte dat het voor mij lastig was om mijn rol te pakken. Tijdens de eerste presentatie heb ik vragen beantwoord van toehoorders. De presentatie verliep rommelig maar na overleg na de eerste presentatie hebben we besloten om de stellingen die we bedacht hadden eerder in te zetten om de discussie beter in banen te kunnen leiden. 

Tijdens de tweede presentatie is het publiek dus veel aan het woord geweest en ben ik terughoudend geweest met onderbreken van discussies om de presentatie als geheel te laten slagen. 

Voor een volgende keer zal ik vooraf me beter in samenwerking met teamgenoten voorbereiden op het voeren van een discussie met 5 gespreksleiders als iedereen zijn rol wil pakken.

Peerfeedback

Tijdens de Challenge day was er onvoldoende ruimte om de vragen vanuit de peer feedback van klasgenoten te beantwoorden. Deze wil ik echter nog wel meenemen in mijn blog.

Vragen van Anne (zie opmerkingen):

Op welke manier zou de verhuizing naar de andere locatie goed benut kunnen worden?

De nieuwe locatie wordt een exclusieve locatie voor de opleiding Verzorgende en Verpleegkundige BBL. Het niet ervaren van belemmeringen zoals bijv. lokalen en voorzieningen kunnen we als team het plan om groepen los te laten en individuele leerroutes verder uit gaan werken.

Hoe kunnen leerbedrijven worden gestimuleerd om leerlingen aan te melden?
Door de plannen te delen en het komende schooljaar de leerbedrijven mee te nemen in de veranderingen die projectmatig worden doorgevoerd, denken wij vernieuwend onderwijs te kunnen bieden. Hierbij leveren wij maatwerk waar leerbedrijven behoefte aan hebben en waar de praktijk al langer naar vraagt.

Vragen van Eric V. (zie opmerkingen):

Zal jullie scenario het dilemma in het opleiden van zorgverleners/verpleegkundigen voor de toekomst oplossen?
Dit scenario zal zeker een positieve bijdrage leveren aan het dilemma in het opleiden van de zorgverleners van de toekomst. Door opleidingen op maat aan te bieden kunnen we leerbedrijven in hun behoefte voorzien en wanneer de competenties belangrijker worden dan kwalificatiedossiers zal de opleiding verder floreren.

Feedback van Serious Risk:

Procesbewaker

Kritisch opbouwend

Verantwoordelijk

Ik heb LA IV ervaren als een interessant leerarrangement. Veel goed, inspirerende en motiverende gastsprekers, veel interessante theorie. Veel snelheid in de uitvoering van de verschillende quests. Gedwongen worden tot een nauwe samenwerking met groepsgenoten die ik eigenlijk niet goed kende. Dit heb ik echt als een waardevolle toevoeging ervaren. 

Gamemasters & Serious Risk teamleden: BEDANKT!


Bijlagen:

Peer Feedback Eric V.

P.I.	Tip	Top
Blik naar buiten Bijv. participeren in innovatietrajecten en betrekken relevante externen etc.	Uit je blog krijg ik wel sterk het idee, dat ROC de Leygraaf niet zelf ontwikkeling kiest, maar zich door externe omstandigheden laat leiden. Hoe neem je /jullie zelf regie?	Verbinding met de 2ith Century Skills is een heel goede link met de voortschrijdende eisen van de arbeidsmarkt
Oog voor praktijk Bijv. consequenties ontwikkelingen voor praktijk/ vertaling visie / ondersteuning collega’s/ realiteitszin etc.	Hebben je collega’s dezelfde urgentie over de komende veranderingen? Zouden zij ook mogelijkheden zien in jullie gekozen scenario?	Je hebt heel veel oog voor de praktijk en de praktische zaken van je opleiding. Je zit duidelijk heel sterk in je onderwerp
Over de grens Bijv. creativiteit in vormgeving, creativiteit in inhoud, denken buiten de kaders.	Fantaseren, dromen en autonoom filosoferen, zou ik meet het team meer doen. De zorg en de opleidingen lijken vast de groeien met de protocollen en richtlijnen. Waar gaat het om bij werken in de zorg? Wat is de bedoeling?	Mooi hoe jullie inspelen over de veranderingen in de zorg m.b.t. het opleidingsniveau. Jullie gekozen scenario blijft daar goed in overeind.

Peer Feedback Anne 

P.I.	Tip	Top
Blik naar buiten Bijv. participeren in innovatietrajecten en betrekken relevante externen etc.	Bij quest 3 staat op het blog wat je met de feedback gedaan hebt. Je zou dat bij andere quests ook kunnen beschrijven.	Je geeft duidelijk aan hoe de feedback je verder geholpen heeft.
Oog voor praktijk Bijv. consequenties ontwikkelingen voor praktijk/ vertaling visie / ondersteuning collega’s/ realiteitszin etc.	Het duo-interview zou meer inzicht kunnen geven in de vertaling naar de praktijk.	Je blijft op zoek naar kansen om de praktijk te verbeteren.
Over de grens Bijv. creativiteit in vormgeving, creativiteit in inhoud, denken buiten de kaders.	De beelden die jullie willen laten zien, zijn volgens mij heel prikkelend. Hier heb ik dan verder ook geen tips over!	Jullie maken op een leuke manier gebruik van alle devices die iedereen bij zich heeft. Ik ben heel benieuwd hoe alles bij elkaar komt!

6 april 2015

Nog maar twee weken en dan is het eindelijk zo ver.... Challenge Day. Na een intensieve samenwerking begint het eindproduct van Serieus Risk toch echt vorm te krijgen. Een mooi moment om feedback te vragen.

. 

Cindy, zou jij feedback willen geven op mijn bijdrage aan ons eindproduct en de samenwerking met ons team?

Quest 3

Wat zijn de kansen en bedreigingen van scenario 1 voor ROC de Leijgraaf

Scenario 1: What to be or not to be? That’s the student’s question!

Binnen scenario 1 gaat het om zelfsturing in leren in een offline omgeving. De leerling is ondernemer van zijn/haar eigen talent en bepaald, samen met docent en beroepspraktijk welk pad er bewandeld moet worden om deze talenten tot uiting te laten komen. Door middel van blended-learning kan de leerling thuis materiaal bestuderen en verwerken en op school en in de beroepspraktijk  in gesprek gaan met de begeleider en hier samen met medestudenten aan werken. De school is meer open en ruimtes zijn modulair. Contact en dus het ontmoeten van studenten ondersteunt het leren en stimuleren van leren samen werken. Ook aandacht voor leren denken, leren reguleren en leren leren staat centraal.

Al een aantal jaren heeft de opleiding Verpleegkunde BBL te maken met onduidelijkheden ten aanzien van de Wet BIG en de Wet WEB. 

Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg uit 1993

Het doel van de Wet BIG is het bevorderen en bewaken van de kwaliteit in de gezondheidszorg.

Bij de onderwijsinstellingen (en dus ook bij ROC de Leijgraaf) is er onduidelijkheid ontstaan over de interpretatie van de urennormen uit de wet Big en de relatie tot de urennorm die gelden op basis van de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB). In de Big is vastgelegd dat het theoretisch onderwijs voor de opleiding verpleegkunde dient te voldoen aan minimaal 1535 uren en het praktisch onderwijs aan minimaal 2300 uren. De WEB stelt vast dat er minimaal 200 uren theoretisch onderwijs en 650 praktijk uren.

In overleg tussen de ministeries van OCW, VWS, de Inspectie van Onderwijs, Calibris, de MBO-Raad en JOB is eind 2014 besloten dat ROC's de urennorm van de Wet Big moesten naleven. Eind januari 2015 is hier een herziening op gekomen waarbij er aanpassingen zijn gekomen in de uitleg van theoretisch en praktisch onderwijs. Hierbij is verhelderd wat er onder theoretisch en praktisch onderwijs vanuit de Wet BIG moet worden verstaan.
Onder theoretisch onderwijs kan naast begeleide onderwijsstijd ook  het maken van verwerkingsopdrachten of e-learning worden verstaan. Het is vanuit de Wet BIG van belang dat onderwijsinstellingen garant kunnen staan voor de kwaliteit van de opleiding die zij bieden.

Dit betekent dat de opleiding Verpleegkunde vanaf schooljaar 2015-2016 uit aanzienlijk veel meer uren moet bestaan. Hiervoor wordt op dit moment in samenwerking met de beroepspraktijk een oplossing gezocht. Deze oplossing geeft meteen de mogelijkheid om de opleiding opnieuw in te richten.

Sterkten

- De opleiding V&V BBL heeft een goede naamsbekendheid bij de beroepspraktijk. Kwaliteit staat hoog in het vaandel en de ontwikkeling van de leerling staat centraal. De beroepspraktijk geeft in evaluaties aan vertrouwen te hebben in de opleiding en het docenten team.

- De samenwerking met de beroepspraktijk is de afgelopen jaren enorm toegenomen. Er is veel tijd geïnvesteerd om deze te optimaliseren. Het gevoel van “samen opleiden” wordt door zowel het docententeam als de beroepspraktijk in evaluaties regelmatig uitgesproken. Binnen deze samenwerking is onder andere met elkaar gekeken op welke wijze van sturing naar zelfsturing vormgegeven kan worden.

- De opleiding techniek binnen ROC de Leijgraaf met veel kennis en vaardigheden die de verdere ontwikkeling van de opleiding Verpleegkunde BBL kunnen ondersteunen. Hierbij kan er gebruik gemaakt worden van de leerlingen techniek die hiermee willen en kunnen experimenteren.

- Het team V&V BBL werkt op dit moment mbv de Curriculumtool om het onderwijs voor de opleiding verpleegkunde opnieuw in te richten. Flexibilisering is hierbij het belangrijkste doel.

Zwakten

- Op dit moment zijn teamleden niet voldoende ict vaardig en zullen zich moeten ontwikkelen om de kansen te laten slagen. Bijvoorbeeld de digitale schoolborden die in elk lokaal hangen worden op dit moment nog minimaal gebruikt. Maar ook wordt sociale media binnen werkvormen nog nauwelijks toegepast.

- Ontwikkeling in technologie gaat er langzaam. Er zijn onvoldoende middelen om de ontwikkeling van technologie te bevorderen. Bijv. technologische verpleegkundige middelen waardoor bijvoorbeeld zorg op afstand geoefend kan worden. Maar ook technologische/digitale ondersteuning van het individuele leerpad moet verder uitgewerkt worden.

- In een relatief korte tijd moeten er veel ontwikkelingen plaatsvinden. Samenwerking met leerbedrijven moet verder uitgewerkt worden, technologie moet ontwikkeld worden. E-learning is op dit moment minimaal aanwezig binnen het onderwijs van team V&V BBL en zal verder ontwikkeld moeten worden. Ook het leerpad moet ontwikkeld worden.

- Het onderwijs is op dit moment weinig flexibel. er is geen ruimte voor individuele leerpaden, het schoolgebouw biedt door de klaslokalen weinig mogelijkheden en de instromers en versnellers worden op dit moment beperkt in het ontwikkelen van hun talenten aangezien zij in lesgroepen moeten instromen.

  
Kansen

- Het team Verpleging en Verzorging BBL van ROC de Leijgraaf moet een nauwe samenwerking aangaan met de leerbedrijven ten aanzien van de inhoud van de opleiding Verpleegkunde. De inhoud van de huidige opleiding Verpleegkunde wordt op dit moment door leerlingen, leerbedrijven en docenten als goed ervaren. De invulling van het enorm toegenomen aantal uren in leerjaar 2015-2016 is een uitdaging om leerlingen betekenisvol te kunnen laten leren. Het biedt leerbedrijven de gelegenheid om nog intensiever hun eigen stempel te zetten binnen de opleiding van de leerlingen ten aanzien van bijv. thema’s die zij belangrijk vinden. (Bijv. de herstelvisie van de GGZ uitgebreider aan bod laten komen in het onderwijs).

- Flexibele leertrajecten. Leerlingen ontwikkelen hun eigen leerpad en worden hierbij ondersteund door de coach en het leerbedrijf waardoor het betekenisvol leren vorm krijgt. Dit levert een grote bijdrage aan het betekenisvol leren omdat school en de beroepspraktijk nog beter verweven kan worden met elkaar. De grote hoeveelheid te maken uren kan door leerlingen worden ingevuld worden mbv dit eigen leerpad. Het loslaten van lesgroepen en leslokalen kan deze kansen vergroten. Dit wordt makkelijker doordat de opleiding Verpleging en Verzorging verhuist naar een andere locatie waar de volledige ruimte door het team V&V BBL mag worden ingericht.

- E-learning moet versneld ontwikkeld worden omdat dit een belangrijke manier is om de hoeveelheid onderwijstijd op school kan verminderen. Technologie in het onderwijs en in de zorg wordt hierin meegenomen.

- 

Bedreigingen

- Leerbedrijven kiezen steeds meer voor verpleegkundigen niveau 5 ipv niveau 4. Ziekenhuizen in Noord Brabant leiden op dit moment alleen niveau 5 verpleegkundigen op. Zorgverzekeraars leggen bijv. vast dat indicatie-stellingen in de thuiszorg nog maar alleen door niveau 5 verpleegkundigen gedaan mogen worden. Als leerbedrijven nog meer tijd moeten investeren in de niveau 4 leerling, worden de laatste opleidingsplaatsen voor verpleegkundigen niveau 4 nog meer bedreigd. De opleiding verpleegkundige BBL wordt dus in zijn geheel bedreigd.

- De opleiding Verpleegkunde BBL heeft te maken met een grote diversiteit van aanmeldingen van leerlingen. Leerlingen hebben al niveau 3 opleidingen gedaan, gedeeltes van niveau 5 opleidingen of andersoortige niveau 4 opleidingen. Deze leerlingen variëren in leeftijd tussen de 17 en 59 jaar. De diversiteit van leerlingen, niveau en persoonlijke ontwikkeling is dus enorm. Het begeleiden bij deze verschillende leerpaden, het ontwikkelen van onderwijs passend bij deze leerpaden en het ontwikkelen van mogelijkheden om deze leerpaden mogelijk te maken is lastig en kost veel tijd maar moet september 2015 afgerond zijn.

- Door de grote werkeloosheid solliciteren ook leerlingen die uit totaal verschillende werkvelden komen. De uitval is dus groot als blijkt dat het beroep van verpleegkundige toch niet bij hun past. Deze leerlingen worden vaak niet vervangen door andere leerlingen wat de terugloop van verpleegkundigen in opleiding bevordert.

Conclusie:
Binnen de opleiding Verpleegkunde van ROC de Leijgraaf lijken de mogelijkheden om te komen tot zelfsturing in leren in een offline omgeving zeker aanwezig. Voorwaarde hiervoor is wel dat leerbedrijven leerlingen blijven aanmelden.
Met behulp van de curriculumtool wordt het curriculum vormgegeven. Er is aandacht voor het individuele leerpad. De verhuizing naar een andere locatie waar slechts één opleiding is (V&V BBL) die de ruimte naar eigen behoefte mag invullen. Dit biedt mogelijkheden om de in scenario 1 beschreven individuele leerpaden met een meer open school met modulaire ruimtes te kunnen bieden. Hier ontmoeten leerlingen elkaar wat het leren en het stimuleren van leren samenwerken bevordert.

De bedreigingen zullen echter groot blijven en dus mogelijk de mate waarin de mogelijkheden behaald kunnen worden, verkleinen. De overheid blijft door de sturende kwalificatiedossiers de opleiding beperken. De wet Big blijft door het grote aantal uren een belasting blijven van de opleiding verpleegkunde en de toekomst van de niveau 4 verpleegkundige blijft de komende jaren nog onzeker.

Onderwijs is en blijft dynamisch en uitdagend!!

Benutting peerfeedback:
De feedback van Alex heb ik als zinvol ervaren. Met de feedback over het ontbreken van de introductie van de opdracht en de inleiding om de situatie rondom de BIG uit te leggen die een grote invloed heeft op de opleiding Verpleegkunde ben ik aan de slag gegaan.
Alex heeft een aantal hulpvragen gesteld die er toe konden leiden om de SWOT te verduidelijken en te versterken. Ook hiermee ben ik aan de slag gegaan.

Alex bedankt, het heeft me erg geholpen.

Door er nog verder over na te denken merkte ik dat ik de SWOT bleef aanpassen en veranderen. Er zijn nog zoveel kansen etc. waar we als team V&V BBL mee aan de slag moeten. Quest 3 heeft zeker geholpen om dit voor de opleiding Verpleegkunde naar boven te brengen. Ik ga nu ook overleggen met het team V&V BBL op welke wijze de SWOT de Curriculumtool kan ondersteunen. 

Bezoek Niekee,

Eric, Nog bedankt voor het inspirerende bezoek aan Niekee. Na de beelden van Tegenlicht was mijn interesse al gewekt. Het was een interessante middag die veel kansen en mogelijkheden heeft getoond ten aanzien van het ontwikkelen van het onderwijs binnen ROC de Leijgraaf.

Inleiding:

De onderstaande scenario's zijn geschreven vanuit de opleiding Verpleegkunde Beroepsbegeleidende leerweg, niveau 4. Was er in 2015 een verschuiving van verpleegkundigen niveau 4 naar verpleegkundigen niveau 5, bleek in 2022 dat HBO opgeleide verpleegkundigen te duur en en te theoretisch (overgekwalificeerd) opgeleid voor veel werkzaamheden binnen de zorg. Vanaf 2024 steeg de vraag naar verpleegkundigen niveau 4 en nam vanuit leerbedrijven de vraag om opleidingsplaatsen toe. 

                                                                                                                                                                   

Vergrijzing is een van de oorzaken van de stijgende zorguitgaven. Er komen meer ouderen en die maken meer gebruik van de gezondheidszorg. Maar zelfs als er geen vergrijzing zou zijn, zouden de kosten voor de gezondheidszorg nog stijgen. Het aantal ouderen neemt toe én ouderen leven langer. Dit noemen we dubbele vergrijzing. In een vergrijsde maatschappij, een maatschappij met veel ouderen, bevinden relatief veel mensen zich in het laatste levensjaar. In de laatste levensjaren worden de meeste zorgkosten gemaakt. Daardoor is de zorg in een vergrijzende maatschappij duurder. 

De technologie in de zorg nam toe. Al in 2015 is men gestart met pilots in e-health of 'zorg op afstand' om de zorg te kunnen blijven leveren en betaalbaar te houden. Beeldschermzorg, domotica en monitoring waren online/digitale zorgtoepassingen die bijdroegen om zorgvragers zo efficiënt mogelijk van dienst te zijn en door deze vorm van technologie was het mogelijk toch 'dichtbij' hun zorgvragers konden zijn.

De drijvende krachten:

                                                        Zelfsturend, ondernemend leren
                                     1.                                                                                 2.

Online open modulaire leeromgeving                                             Offline gesloten 
                                                                                                          leeromgeving
                                    
                                      3.                                                                                4.
                                                          Extern gestuurd leren        

Scenario 1: Offline ondernemen in 2030

De afgelopen 15 jaar is de communicatie- en informatietechnologie enorm veranderd. Door deze communicatietechnologie hebben leerlingen de afgelopen jaren steeds vaker gekozen voor plaatsonafhankelijk leren. De leerling leerde veel vanuit huis en andere plekken zoals maar deed dit veelal individueel. Competenties als samenwerken en overleggen waren lastiger voor leerlingen en de ontwikkeling hierin verliep moeizaam. In 2030 is leren een sociaal proces, waarbij het belangrijk is om sociale interactie te hebben en een fysieke ontmoetingsplek, het schoolgebouw (Kessels, 2030). Het schoolgebouw is aangepast in een leeromgeving die duurzaam is. Niet alleen zonnepanelen en windmolens zijn op de gebouwen aanwezig (Rakstake, 2011) ook bestaat het materiaal voor vaardigheidsonderwijs uit duurzaam materiaal. 

De leerling stippelt het eigen pad uit en wordt hier nog steeds (net als afgelopen jaren) ondersteunt door technologie die nog steeds doorontwikkeld. Flexibiliteit in het onderwijs maakt dat leerlingen komen tot het ontwikkelen van de eigen talenten.
De overheid heeft de afgelopen jaren 2015-2025 de kaders steeds aangetrokken omdat de bezuinigingen in de zorg werden doorgezet en men de kwaliteit van leerlingen wilden waarborgen. Uiteindelijk bleek dat de veranderingen in de zorg niet bij te houden waren en de overheid besloot om de ROC's verantwoordelijk te maken voor de kwaliteit van opleiden. Dit was ook mogelijk omdat het in 2011 ontwikkelde Actieplan Leraar 2020 - een krachtig beroep! (OCW, 2011) door ontwikkeld is en ROC's excellente docenten in dienst heeft en dus de kwaliteit van het onderwijs de afgelopen 15 jaar sterk is verbeterd.

De coach begeleidt de leerling bij de persoonlijke ontwikkeling. Competenties als kritisch denken, probleemoplossende vaardigheden, creativiteit en innovatie zijn ondernemerschap competenties waarbij de leerling de regie neemt over zijn eigen uitgestippelde pad.

De leerling kan kiezen met welke kennis, houding of vaardigheden de leerling aan de slag wil. Lesmateriaal is zowel offline als online beschikbaar. Landsgrenzen vervagen en werelddelen komen steeds dichter bij elkaar, dus lesmateriaal is zowel in het Nederlands als in andere talen beschikbaar en bevat informatie vanuit de hele wereld (Kessels, 2013). Leerlingen zijn multi-cultureel en leren van en met elkaar. Met behulp van technologische simulatie kan elke situatie op elke moment geoefend worden en kan op elk moment voorzien worden van feedback.


Scenario 2:   Online ondernemen in 2030

De opleiding verpleegkunde start met het uitstippelen van een eigen pad waarbinnen de leerling zich kan ontwikkelen tot een beginnend beroepsbeoefenaar. De vele kaders zijn de afgelopen jaren verdwenen doordat de verantwoordelijkheid bij de "excellente" leraren is komen liggen. De coach begeleidt de leerling op dit pad in samenwerking met het leerbedrijf waar de leerling werkzaam is. 
De technologie heeft zich snel ontwikkeld. De contacten met deze leerbedrijven zijn intensief en snel. Eén druk op de knop en zowel de werkbegeleider, praktijkopleider en leerling kunnen de voortgang (persoonlijke ontwikkeling van de leerling) met elkaar bespreken. Het uitgestippelde pad kan hierdoor per direct worden bijgesteld waardoor de talenten van de leerling kunnen worden uitgebouwd.

De leerling heeft het pad uitgestippeld en zal zelf dit pad begaanbaar moeten maken. Hierbij zijn o.a. de competenties kritisch denken, probleemoplossende vaardigheden, creativiteit en innovatie van belang (Voogt & Roblin, 2010).  Het onderwijs is zo ingericht dat de leerling zelf kan kiezen met welke kennis, houding of vaardigheden de leerling aan de slag wil. Lesmateriaal is online beschikbaar op elk moment op elke plek. Landsgrenzen vervagen en werelddelen komen steeds dichter bij elkaar, dus lesmateriaal is zowel in het Nederlands als in andere talen beschikbaar en bevat informatie vanuit de hele wereld (Kessels, 2013). Real-time inzet van learning analytics maakt gepersonaliseerde leermiddelen mogelijk (Ouden, Valkenburg & Brok, 2013). Leerlingen zijn multi-cultureel. Met behulp van technologische simulatie kan elke situatie op elke moment geoefend worden. Na het maken van ontwikkelingsgerichte toetsen ontvangt de leerling op elk gevraagd moment feedup, feedback en feedforward (Hattie & Timperley, 2007) van de door de leerling gekozen begeleider.

Het leren kan ook plaatsonafhankelijk plaatsvinden. De leerling kan zelf de keuze maken binnen het eigen pad op welke momenten hij/zij naar school komen om de persoonlijke ontwikkeling door te maken. Dit wordt ondersteund door digitale middelen waaronder communicatiemiddelen die enorm zijn door ontwikkeld en communicatie op elke plek, op elk moment met iedereen, ook over landsgrenzen heen, mogelijk maakt. De leerling kiest hierdoor minder vaak voor leren in een fysieke omgeving van het schoolgebouw.

Ondernemend zijn wil zeggen dat leerlingen pro-actief zijn, kansen zien en benutten en waarde toevoegen. Dit kunnen zij tijdens de opleiding leren en in de praktijk brengen. Maar ook na de opleiding kunnen zij deze kwaliteiten als zelfstandig ondernemer maar ook in loondienst inzetten. In 2030 zijn er vooral ZZP'rs (zelfstandige zonder personeel) werkzaam in de zorg. Door de bezuinigingen de afgelopen jaren geeft het zelfstandig zijn de meeste zekerheid voor verpleegkundigen. Zorgvragers worden steeds ouder dus er wordt steeds meer beroep gedaan op verpleegkundigen. Mantelzorgers moeten nog langer werken (tot 73 jaar) wat maakt dat zij minder in de gelegenheid zijn voor hun naasten te zorgen.

De docent maakt deel uit van een team, dat multidisciplinair is en samen autonoom is en verantwoordelijkheid neemt voor processen die dwars door de schoolloopbaan van leerlingen lopen (Kessels, 2013). De samenwerking met andere ROC's, leerbedrijven en overheid is de afgelopen jaren versterkt. De overheid heeft door de samenwerking de hoeveelheid kaders kunnen loslaten en kunnen vertrouwen op de expertise van excellente docenten die de afgelopen jaren zijn opgeleid.

Scenario 3: stabiliteit en beheersing in een open leeromgeving in 2030

De technologie heeft zich de afgelopen 15 jaar enorm ontwikkeld. Voor leerlingen verpleegkunde levert dit zowel in de zorg als binnen de opleiding voor veel mogelijkheden.
Technologie in de zorg thuis, een verschuiving die zich de afgelopen 15 jaar heeft door gezet, en draagt bij aan het zelfmanagement en de zelfredzaamheid van zorgvragers. 
Werd er in 2013 al een rapport gepubliceerd door Peeters, Wiegers, de Bie en Friele (2013), toch kwam de overheid er pas in 2020 achter dat zorgvragers inderdaad te weinig kennis en ervaring hadden met deze vorm van technologie. Ook de kennis en ervaring ten aanzien van de implementatie hiervan ontbrak.
Nu, in 2030, zijn er grote aantallen mensen met psychische klachten waaronder stress en depressie door de aanhoudende malaise in de Europese economie. De zorgvraag is toegenomen, het aantal werknemers in de zorg is door de hoge werkdruk afgenomen (Van der Veen, Van Alten, Van Eijndhoven, Drost & Van der Steen (2013). 
Om leerlingen te werven voor de opleiding verpleegkunde bieden opleidingen met goedkeuring van de overheid mogelijkheden tot online open leeromgevingen. Leren kan plaatsonafhankelijk plaatsvinden wat door de toename van technologie kan plaatsvinden. Landsgrenzen vervagen en werelddelen komen steeds dichter bij elkaar, dus lesmateriaal is zowel in het Nederlands als in andere talen beschikbaar en bevat informatie vanuit de hele wereld (Kessels, 2013). 
Door de terugloop van leerlingen heeft de overheid de kaders ten aanzien van de opleiding aangescherpt. De ruimte voor het uitstippelen van het eigen leerpad van leerlingen wordt hierdoor vermindert. Eisen als contacturen (ook op afstand) en vastgestelde modules (dieal in 2015 als keuzedelen werden geïmplementeerd, maken dat de ruimte voor eigen leerpaden verdwijnt.
Ook aan duurzaamheid zijn veel eisen gesteld door bijvoorbeeld eisen aan zonnecollectoren en windopvangstystemen (voormalige windmolens) wat maakt dat scholen krimpen en de toename van plaatsonafhankelijk leren is toegenomen. 

Scenario 4: stabiliteit en beheersing in een offline leeromgeving in 2030 

De vraag vanuit leerbedrijven naar opleidingsplaatsen voor verpleegkundigen is toegenomen omdat de zorgvraag is toegenomen, doordat mensen steeds ouder worden en de leeftijd van het krijgen van chronische ziekten is gedaald. Het aantal werknemers in de zorg is door de hoge werkdruk afgenomen (Van der Veen, Van Alten, Van Eijndhoven, Drost & Van der Steen (2013).  De zorgopleidingen binnen ROC's groeien gestaag. Leerbedrijven hebben veel keuzemogelijkheden ten aanzien van deze verschillende ROC's en maken hier gebruik van door veel eisen aan opleidingen te stellen. Dit geeft voor de ROC's veel kaders waarbinnen zij de opleiding moeten vormgeven. 
Ook de overheid kijkt kritisch over de schouder van de ROC's mee. Waren er de afgelopen jaren veel mogelijkheden om te komen tot online leren waarin er veel plaatsonafhankelijk geleerd werd, nu verwacht de overheid weer een minimum aan contacturen binnenschools. Ook dit zorgt voor kaders waarbinnen de opleiding vormgegeven moet worden.
Online leren met de huidige nieuwe media wordt gestimuleerd maar aan sociale vaardigheden die voor het beroep van verpleegkundige noodzakelijk zijn, worden binnen de opleiding veel aandacht besteed. Landsgrenzen vervagen en werelddelen komen steeds dichter bij elkaar, dus lesmateriaal is zowel in het Nederlands als in andere talen beschikbaar en bevat informatie vanuit de hele wereld (Kessels, 2013). 

Voor de leerling verpleegkunde betekent dit dat het uitstippelen van het eigen pad plaatsvindt maar dat de coach die de docent begeleidt, stuurt binnen de kaders om het pad mogelijk te maken. De samenwerking met leerbedrijven is door de grote inspraak enorm toegenomen wat voor de opleiding tot veel kansen en mogelijkheden leidt. Deskundigen vanuit leerbedrijven kunnen het onderwijsprogramma versterken en nu de leerbedrijven op de hoogte zijn van het leerpad van de leerling (wat door de toegenomen technologie mogelijk is) kan leren op de werkplek naadloos aangesloten worden op het leren op school.
De opleiding is flexibel ingericht, wat maakt dat het onderwijs aan kan sluiten bij het leerpad van de leerling. Al in 2015 heeft men in het MBO een start gemaakt door de invoering van keuzedelen. Deze keuzedelen bevorderden de flexibiliteit in het onderwijs. Dit is de afgelopen jaren door ontwikkeld.
Opleidingen groeien en ROC's dus ook, wat maakt dat er vanuit de overheid veel eisen zijn ten aanzien van duurzaamheid. Niet alleen het kiezen voor duurzaam materiaal voor vaardigheidsonderwijs maar ook duurzame energie waarvoor er door de toegenomen technologie veel aandacht is. 

Mijn advies is scenario 2: 
Ondernemerschap in leren in een open online leeromgeving in 2030.

Scenario 2 biedt veel ruimte voor het ontwikkelen van het eigen leerpad en veel mogelijkheden voor plaatsonafhankelijk leren. Hiermee kunnen de talenten van de leerling maximaal ontwikkeld worden. 
Er is veel aandacht voor ondernemerschap competenties. Deze competenties zijn voor de veranderende zorg, vaak in de thuissituatie (snel en individueel) en waarbij er van de burger veel gevraagd wordt belangrijk. Onder andere: Creativiteit en probleemoplossend werken.
De samenwerking met leerbedrijven, overheid en andere ROC's biedt veel mogelijkheden om het onderwijs flexibel en op maat uit te werken. Hiermee kan ook de keerzijde, het mogelijk doorslaan van het plaatsonafhankelijk leren een didactische verantwoorde plaats krijgen waarbij de balans tussen begeleide onderwijstijd en onbegeleide onderwijstijd gevonden is.

Voor de docenten liggen hier dus veel mogelijkheden en kansen om het onderwijs te verbeteren dus een goed scenario om alle wensen ten aanzien van het verbeteren van het onderwijs in een scenario uit te laten komen. 
                                   

Rakstake, H. (2011). Succesverhalen in het MBO. People, Planet, Profit in het Middelbaar Beroepsonderwijs

Hattie, J., & Timperley, H. (2007). The Power of feedback. Review of Educational Research , 77 (1), 81-112.

Kessels, J. W. (2013). Toekomst van het onderwijs in Vlaanderen. De school-een aantrekkelijke plek voor leren en werken in 2030?.

OCW. (2007). actieplan leerkracht van Nederland. Beleidsreactie op het advies van de commissie leraren. Den Haag: OCW.

Ouden, D. P., Valkenburg, A. C., & Brok, D. P. (2013). Leren in Eindhoven 2030: het gewenste toekomstscenario.

Peeters, J., Wiegers, T., De Bie, J., & Friele, R. (2013). Technologie in de zorg thuis. Nog een wereld te winnen!

Voogt, J., & Roblin, N. P. (2010). 21st century skills. Discussienota. Zoetermeer: The Netherlands: Kennisnet.

http://www.frankwatching.com/

http://www.kwalificatiesmbo.nl/

file:///C:/Users/Administrator/Downloads/rapport-de-zorg-hoeveel-extra-is-het-ons-waard.pdf

Quest 1

Het team V&V BBL van ROC de Leijgraaf te Veghel, leidt verpleegkundigen en verzorgenden ig op, beroepsbegeleidende leerweg. Er zijn veel veranderingen in de zorg en de effecten hiervan zijn duidelijk voelbaar in het werk als docent V&V BBL. 

Vergrijzing
Vanaf januari 2015 zijn er veel veranderingen doorgevoerd . De overheid gaat er vanuit dat ouderen zolang mogelijk thuis moeten en willen blijven wonen. Gemeenten hebben de opdracht gekregen om ervoor te zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen en andere mensen kunnen blijven ontmoeten. Daarbij kijken ze wat ouderen of mensen met een beperking zelf nog kunnen en wat familie, vrienden of buren zelf kunnen doen. Er vindt dus een grootste taakherschikking plaats van professionals naar burgers. Waarbij er dus sprake is van een trend.

      

Wat betekent dit voor de toekomst? De vergrijzing verloopt in de nabije toekomst veel sneller dan in de achter ons liggende jaren (Van Nimwegen & Van Praag, 2012). Het CBS verwacht dat het aantal mensen dat de 65-jarige leeftijd bereikt tot 2037 elk jaar meer dan 200.000 zal bedragen. In de jaren negentig van de vorige eeuw was dat nog maar 130.000 per jaar. Rond 2040 kent ons land dan ruim 2 miljoen meer 65-plussers dan nu (een stijging van 2,4 miljoen naar 4,5 miljoen). Verder zal dan het aantal hoogbejaarden (van 80 jaar en ouder) zijn toegenomen van bijna 700.000 nu tot meer dan 1,5 miljoen. Hun aandeel in de totale oudere bevolking stijgt daarmee van een kwart naar bijna een derde. Deze zogenoemde ‘dubbele’ vergrijzing zal ongetwijfeld consequenties hebben voor de vraag naar zorg.

De bevolkingspiramide laat de leeftijdsopbouw van Nederland zin voor de periode van 
1950 - 2060. Het CBS heeft onderstaande bevolkingspiramide ontwikkeld.

Link: bevolkingspiramide

We mogen een forse toename van de vraag naar zorg verwachten, aldus Van Nimwegen en Van Praag (2012). Van Nimwegen en Van Praag beschrijven vier dimensies die de huidige sterftekansen en huidige ziektekansen beschrijven van de ouder wordende mens.

• Chronische ziekten: een scala aan ziekten kan optreden aan het einde van het leven. De levensduur met chronische ziekten neemt toe
• Ervaren gezondheid: deze neemt af met een toenemende leeftijd. 
• Ouderdomsbeperkingen: aan het eind van het leven worden ouderen in toenemende mate geconfronteerd met beperkingen waarvoor ze hulp nodig hebben. Bijvoorbeeld: dalende spierkracht, afnemende gehoor- en gezichtvermogen, afnemende cognitieve capaciteit
• Cognitief verval en dementie, de duur van cognitieve beperkingen zal afnemen.

Mantelzorg komt in gedrang

Deze dimensies hebben invloed op de daadkracht van familie, naasten en mantelzorgers die de ouder wordende mens moeten ondersteunen. Van Nimwegen en Van Praag (2012) spreken hun bezorgdheid uit dat door de toegenomen arbeidsparticipatie van ouderen o.a. doordat de pensioenleeftijd stijgt, hun relatief grote bijdrage aan het vrijwilligerswerk, waaronder ook mantelzorg valt, in het gedrang kan raken. Hierbij is er dus sprake van een tegentrend.

De uitdaging voor het MBO onderwijs is de verpleegkundigen en verzorgenden voor te bereiden op hun beroep van de toekomst. Hoe dit beroep er uitziet, is echter nog niet duidelijk. Wel is duidelijk dat de complexiteit van zorg gaat toenemen. Hoe bereiden wij als ROC opleiding verpleging en verzorging onze leerlingen op voor een beroep dat nog zoveel vragen kent. De leerling staat centraal, staat beschreven in de visie van de Leijgraaf. Schuit, De Vrieze en Sleegers (2011) gaan er van uit dat naarmate leerlingen zelf meer bepalend zijn in keuzes die samenhangen met hun leergedrag, blijken er positievere effecten op te treden in de opbrengsten van het onderwijs (betere resultaten, meer welbevinden, minder schooluitval) en in de daarvoor benodigde randvoorwaarden (meer inzet, beter leergedrag, meer welbevinden). Dit is een uitgangspunt waar het team &V BBL wel al mee aan de slag kan. 
Hieruit ontstaat de trend INDIVIDUEEL. De leerling staat centraal en bepaalt de eigen leerroute. Hiermee oefent de leerling de ondernemerschap competenties die noodzakelijk zijn voor het toekomstige beroep. Van Lienden en Van der Poel (2010) beschrijven deze ondernemerschap competenties, bijvoorbeeld omgevingssensitief, vraaggericht, doelgericht, besluitvaardig en probleemoplossend die nodig zijn om het toekomstig beroep in de zorg te kunnen uitvoeren.

Ook Voogt en Roblin (2010) geven aan dat om jongeren (en bij BBL dus ook volwassenen) goed voor te bereiden op de arbeidsmarkt, zij competenties moeten ontwikkelen waaraan behoefte is in de samenleving. Kaljouw (2014) beschrijft dat de professional in de toekomst meer onderling moet samenwerken en moet afstemmen. De burger (mantelzorger) gaat hier deel van uit maken. Kaljauw beschrijft het als 'shared decison making' en gaat er vanuit dat dit verder gaat dan een gesprek aan de keukentafel of in een spreekkamer. 

Dus naast de trend INDIVIDUEEL komt de 

tegentrend SOCIAAL.

De adviescommissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen neemt afscheid van de oude definitie van gezondheid van de World Health organization en gaan uit van een nieuw concept dat gericht is op eigen regie, zelfredzaamheid en veerkracht van zorgvragers. Er wordt niet langer alleen gekeken naar kwalen en aandoeningen maar vooral naar het functioneren van de zorgvragers. De zorgvrager wordt complexer, samenwerken en afstemmen vindt niet alleen plaats met collega's maar met het hele netwerk om de zorgvrager heen. Met als gevolg dat sociale competenties nog belangrijker worden.

De opleiding V&V BBL vindt het belangrijk om samenwerkend leren van leerlingen te bevorderen. Vermunt (1992) stelt dat samenwerkend leren maakt dat kennis die op die manier veworven wordt beter beklijft, beter wordt begrepen en beter bruikbaar is in contexten waarin ze moet worden toegepast. Anderzijds omdat dergelijke manieren van leren leerlingen beter voorbereiden op een leven waarin zij nooit uitgeleerd mogen raken.

In onderstaand tabel is de trend: individueel en de tegentrend: sociaal uitgewerkt in wat deze trends voor het onderwijs betekenen. Technologie is meegenomen in deze tabel omdat deze onlosmakelijk verbonden zijn met de trend en tegentrend omdat zowel onderwijs als zorg zonder technologie niet meer weg te denken is en technologie zowel in het onderwijs als in de zorg alleen maar een grotere plaats zal innemen (Kaljauw, 2014)

Trend: Individueel	Tegentrend: Sociaal
Dit betekent voor het onderwijs: Onderwijs op maat Competentieontwikkeling toegespitst op de context van het beroep Ontwikkelen van ondernemerschap competenties door meer vraag naar generalisten dan specialisten Door technologie meer mogelijkheden voor onderwijs op maat Ict vaardigheden ontwikkelen Probleemoplossende vaardigheden	Dit betekent voor het onderwijs: Samenwerking creëren met andere leerlingen Leerlingen moeten samenwerkings- competenties ontwikkelen Leerlingen moeten samenwerkingsvaardigheden ontwikkelen Kennis van technologie in de zorg Kennis van het aanleren aan zorgvragers van technologie in de zorg Ict vaardigheden ontwikkelen

Het thema
Het thema waar ik voor gekozen heb is uiteindelijk veranderende levenswijze. Uiteindelijk omdat mijn trend zeker raakvlakken heeft met nieuwe media omdat technologie ten aanzien van indivdueel en sociaal binnenschools maar ook binnen de leerbedrijven niet weg te denken is.
De veranderingen in de zorg en dus in onze opleidingen verzorgende en verpleegkundige, komen voort uit de vergrijzing, de maatschappelijk en politieke reactie hierop en de gevolgen voor zorgvragers, mantelzorgers en naasten.

Hoe de beroepenstructuur er 10 april 2015 er ook uit zal komen zien, de beroepen verzorgende en verpleegkundige zullen nooit meer dezelfde zijn als voorheen!

Het onderwijs aan deze beroepsgroepen zal ook niet meer hetzelfde kunnen zijn. LA4 biedt de gelegenheid om hier over na te denken en verder te denken dan de dagelijkse praktijk. Een mooie uitdaging met nog mooiere kansen!





Literatuur

Nimwegen, V.V., & Praag, C.S. (2012). Actief ouder worden in Nederland. Bevolkingsvraagstukken in Nederland anno 2012. Actief ouder worden in Nederland.

Rubens, W. (2008). E-learning: trends en ontwikkelingen. 

Schuit, H., de Vrieze, I., & Sleegers, P. (2011). Leerlingen motiveren: een onderzoek naar de rol van leraren. Ruud de Moor Centrum/Open Universiteit.

Van Lienden, H., & Van Der Poel, M. (2010). Ondernemen in de Zorg.


Voogt, J., & Roblin, N. P. (2010). 21 st century skills. Discussienota. Zoetermeer: The Netherlands: Kennisnet.

http://www.zorgberoepen2030.nl/

http://www.skipr.nl/blogs/id2129-nieuwe-beroepenstructuur-voor-de-zorg.html

http://www.rijksoverheid.nl/

1 februari 2015

De opleidingen van Helpende Zorg & Welzijn, Verzorgende IG (individuele gezondheidszorg) en Verpleegkundige BBL (Beroepsbegeleidende leerweg hebben op dit moment te maken met veel ontwikkelingen. Deze ontwikkelingen maken dat het team V&V BBL op dit moment leerlingen opleiden voor een beroep waarvan nog niet duidelijk is hoe het beroep er precies uitziet als de leerlingen klaar zijn met de opleiding.
Wat we als team V&V BBL weten is dat:

1. er een verandering plaatsvind van zorgen voor naar zorgen dat....
2. er gedacht moet worden vanuit kwaliteit van leven, vanuit de vraag van de zorgvrager en niet vanuit mogelijkheden en randvoorwaarden van zorgstelsels
3. dat er gewerkt word in zelfsturende en zelforganiserende teams
4. dat er gewerkt moet worden in een netwerk

Voor de leerling betekent dit:

1. regie voeren
2. onderzoekend en ondernemend gedrag
3. ondernemend gedrag, samenwerken, verantwoordelijkheid durven nemen
4. verwijsfunctie, zorgcooperaties

Hiervoor volgen we als ROC de adviescommissie innovatie zorgberoepen & opleidingen. Deze commissie adviseert de minister van VWS toekomstgericht en sectoroverstijgend over de vernieuwingen en verbeteringen van beroepen en opleidingen in de zorg en heeft als doel een nieuw beroepenstructuur met een daarop vastgesteld opleidingscontinuum voor de hele zorg. Op 10 april presenteert de commissie het advies 'naar nieuwe zorgberoepen'.

Marjan Kaljouw, voorzitter van deze commissie  licht op Skipr (een crossmediaal communicatieplatform voor beslissers in de zorg) een tipje van de sluier. Zij beschrijft de professionele autonomie en hoofdbehandelaarschap van burgers.  Ook afstand komt in een ander daglicht te staan, nu er een verschuiving van intramuraal naar thuiszorg heeft plaatsgevonden. Hierbij gaan technologie, mobile health en domotica een belangrijke rol spelen.

Binnen ROC de Leijgraaf wordt er binnen de projectgroep "Wenkend perspectief" onderzocht wat dit betekent voor het onderwijs. Op 10 februari heb ik een afspraak met E. Boeijen over de doelen van deze projectgroep en een mogelijke verbinding met LA4.

Kijkend naar de Helpenden, verzorgenden en verpleegkundigen en naar de toekomstige skills van deze doelgroepen heb ik het artikel trends en ontwikkelingen van Rubens(2008) gelezen. De digitale taxonomie van Bloom beschrijft de indeling van leeractiviteiten. Ook de 21 st century skills (voogt & Roblin, 2010) worden door Rubens beschreven en heb ik gelezen. Op dit moment twijfel ik tussen nieuwe media en veranderende levenswijzen als belangrijkste trends voor mijn opleiding. Maar misschien twijfel ik nog wel meer over op welke wijze ik de trends vorm moet gaan geven. Ik hoop hier maandag meer duidelijkheid over te krijgen.


Literatuur:

Rubens, W. (2008). E-learning: trends en ontwikkelingen. 

Voogt, J., & Roblin, N. P. (2010). 21 st century skills. Discussienota. Zoetermeer: The Netherlands: Kennisnet.